Ücret bilgileri çoğu şirkette gizlidir. Ücretlerle ilgili konuların çalışanlar arasında konuşulması genellikle hoş karşılanmaz. Bununla birlikte her şirkette insanlar aldıkları maaşlarla ilgili konuşur. Bu yöndeki “bilgi akışı” istemeseniz bile size de gelebilir.
Ücret artışlarıyla ilgili düzenlemelerin yapıldığı bu dönemde, bir çalışma arkadaşınızın ücretinin sizden yüksek olduğunu öğrenmek sizde hayal kırıklığı yaratabilir. Aynı seviyede olduğunuz biriyse ve aynı derecede çaba sarfettiğinizi düşünüyorsanız can sıkıntınız daha da artar. Ücretle ilgili bu farklılıkların bazen bir takım açıklamaları olabilir. İşte size bir mesai arkadaşınızın sizden daha fazla kazanmasının nedenlerine 5 örnek:
1. İşe girdiği dönemde daha iyi pazarlık etmiştir:
Kurumsal ya da kurumsallaşmaya çalışan birçok şirkette ücret aralıkları bellidir. Şirketler “iç dengeleri” korumak için bu aralıkların dışına çıkmazlar. Bununla birlikte pozisyonunuzun bulunduğu banttaki ücret aralığının hangi kısmından maaş alacağınız işe alım sürecinizde belli olur. Arkadaşınızın sizden daha fazla almasının bir nedeni, zamanında ücretin kendisi için önemini çok iyi anlatmış olması olabilir.
2. Ekonominin daha iyi olduğu bir dönemde işe girmiştir:
İş dünyası için işler iyi gittiğinde şirketler işe alımlara hız verir. Her şeyin yolunda gittiği, hedef tutma telaşının olduğu dönemlerde işe alımlar hızlanır. Bu durum iş ve o işle ilgili aday sayısı arasındaki “arz-talep” dengesini bozar. Aday havuzları daralır. Böyle bir dönemde işe girdiyse arkadaşınız kuvvetli bir elle masaya oturmuş olabilir.
3. Sizde olmayan bir beceriye ya da eğitime sahip olabilir:
Dışarıdan bakıldığında benzer işleri yapıyor bile olsanız kendinizi kıyasladığınız kişinin bilmediğiniz bir becerisi ya da şirketin değer verdiği bir alanda yüksek öğrenimi olabilir. Arkadaşınızın uzmanlık eğitiminin gündelik iş yaşamına bir etkisi olmasa da bazı şirketler bu tip özel durumları ücretlere yansıtır.
4. Belki de düşündüğünüz kadar iyi değilsiniz:
Bir çok kişi “ego”su nedeniyle bireysel olarak gösterdiği performansın farkında değildir. Acı ama gerçek! Şirketiniz yıllardır %7-%11 aralığında ücret artışı yapıyorsa ve siz hep %7 civarında bir zam alıyorsanız bunun nedenini kendinize de bir sorun.
5. Arkadaşınızın işi tam bir kabustur:
Söz konusu rol stratejik öneme sahip, diğer görevlere göre daha riskli ya da daha zor sorumluluklar içeren bir rolse şirket elindeki kişileri tutmak için daha fazla ücret ödeyebilir. Bu durum zorlu yöneticilerle çalışan kişiler için de bazen geçerlidir. Şirket üst yönetimi durumun farkındaysa, böyle durumlarda da ücret çıtası yükselir.
Maaşınızı etkileyen sizin dışınızdaki faktörleri değiştirme şansınız pek yoktur. Ücretinizden memnun değilseniz, daha iyi olabileceğini düşünüyorsanız ilk başta yapmanız gereken kendi “oyun alanınıza” odaklanmaktır. Görev yaptığınız fonksiyonda, içinde bulunduğunuz sektörde, yaşadığınız şehirde maaşların hangi düzeyde olduğunu araştırın. Maddi anlamda profesyonel olarak bulunduğunuz noktayı el yordamıyla da olsa belirleyin. Meslekdaşlarınızla paralel bir durumdaysanız ücret artışınızın sınırlı olacağı fikrini kabul etmenizde yarar var.
Araştırmanın yanı sıra yöneticinizle konuyu görüşün. Ücret artışlarında üst sınırdan zam almak istiyorsanız neyi farklı yapmanız gerektiğini kendisine sorun. Alacağınız geribildirim değerlidir.
Hiçbir şekilde yol alamıyorsanız ve ücretiniz nedeniyle işinizde mutsuzsanız, dışarıya bir göz atın. İş dünyası sizi nasıl görüyor, profesyonel olarak bilgi birikiminize, deneyiminize ne değer biçiliyor bir görün. Burada kilit nokta şudur: Kendi işinizin sunduğu paketle diğer rollerin sağladığı imkanları kıyaslarken sadece ücreti değil yan olanakları, çalışma koşullarını, gelişim imkanlarınızı da göz önünde bulundurun. Bu tip kritik değerlendirmeler yaparken “büyük resmi” görmek her zamankinden daha fazla önemlidir.